Historia e Krujes..!!

Historia mesjetare e qytetit, që bën krenarë krutanët

Eshtë historia e qytetit që ka mbajtur gjallë krutanët, histori për të cilën ata krenohen. Kruja është një qytet mesjetar dhe përmendet për herë të parë si një qendër episkopale në vitin 879. Vite më vonë turqit osmanë e pushtuan dy herë, në 1396 dhe 1415. Pas daljes në skenën e historisë së heroit tonë kombëtar, Gjergj Kastriotit dhe të rikthimit të tij nga Turqia më 1443, Kruja u shndërrua në simbol të rezistencës popullore kundër rrezikut nga perandoria osmane. Ishte kjo kohë kur qyteti i Krujës u bë i njohur në të gjithë Evropën. Qyteti ndodhet në një lartësi prej 560 metrash mbi nivelin e detit, mbi një shpat mali, prej të cilit vizitorët kanë mundësinë të shikojnë një pamje mjaft të bukur drejt perëndimit në detin Adriatik. Kalaja e Krujës u ndërtua gjatë shekujve të 5-të dhe 6-të dhe ka formë eliptike, me sipërfaqe prej 2.25 hektarësh. Muret rrethuese janë të përforcuara nga 9 kulla, të cilat shërbenin për vëzhgim dhe sinjalizim gjatë periudhave të luftërave. Brenda mureve të kalasë gjenden ende disa shtëpi të banuara. Aty ndodhet muzeu etnografik “Gjergj Kastrioti” që i dedikohet luftërave të tij 25-vjeçare, me qëllim mbrojtjen e Shqipërisë nga pushtimi osman dhe të dyja këto elemente e kanë bërë Krujën një ndër qytetet më të vizituara në vend. Në muze ndodhen mjaft dokumente dhe elementë arkitektonikë, që i japin atij një atmosferë të veçantë, edhe pse mungon përkrenarja origjinale e heroit tonë kombëtar, e cila gjendet në muzeun e Vjenës. Në fillim të shekullit të shkuar Kruja gjallonte, e veç kësaj, në vitet e socializmit u mor në dorë të shtetit duke kryer ndërhyrje serioze për sistemimin e qytetit.

1982 viti
Në vitin 1982, pas një pune disavjeçare u inaugurua muzeu “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” dhe u shpallën monumente kulture 7 shtëpi karakteristike krutane, të cilat u morën nën mbrojtjen e shtetit
1617 viti
Kështjella e Krujës u shkatërrua si pasojë e tërmetit të rënë në vitin 1617, duke u pasuar nga shkatërrimet e bëra prej osmanëve më 1832. Me gjithë rikonstruksionin e bërë në shekullin XIX, kështjella s’mundi të mbijetojë

Pazari

Sipas dokumenteve, ky pazar është ndërtuar rreth 400 vjet më parë dhe në të kishte 150 dyqane, që nisnin nga hyrja e kalasë së sotme e deri te Hani i Picorrit, aty ku është vendosur Bashkia e sotme e qytetit të Krujës. Në shekullin XVII, qyteti mori një zhvillim ekonomik dhe rrjedhimisht dhe zejet e vendosura në pazar. Në vitin 1959 ngrihet në Krujë monumenti i Gjergj Kastriot Skënderbeut, heroit kombëtar, i cili i dha namin e mirë qytetit. Pak vite më vonë, më 1968, Kruja merr nga shteti i asaj kohe emërtimin qytet-hero. Pazari i Krujës u mor nën kujdesin e qeverisë në vitin 1961, kurse më 1966 u krye ndërhyrja e parë serioze për rikonstruksionin e tij.